VLAJKOVIĆEVA KUĆA ČEKA NEIMARE: GO Grocka sa Zavodom za zaštitu spomenika pokreće obnovu kulturnog dobra u Ulici 17. oktobra
MNOGI Gročani ne znaju da se na napuštenom placu na početku Ulice 17. oktobra nalazi Vlajkovićeva kuća, kulturno dobro iz oblasti narodnog graditeljstva. Objekat koji je nekada bio dom kapetana Gročanske nahije, a koje je kasnije otkupila porodica Vlajković, danas je samo ruglo u centru čaršije.
Plac na kojem se danas nalaze samo obrisi nekadašnjeg velelepnog varoškog doma, odmah pored glavnog puta, zarastao u rastinje i šiblje, koje godinama niko nije pokosio. Od kuće ostali su samo zidovi i nekadašnja krovna konstrukcija koja se urušila. Unutrašnjost kuće u kojoj se nekada nalazilo šest prostorija pretvorena je u deponiju. Trem ispred kuće je potpuno devastiran, a podrum zarastao u korov.
Kako bi se ovom varoškom domu povratio nekadašnji sjaj, Opština Grocka je u saradnji sa Zavodom za zaštitu spomenika počela u projekat rekonstrukcije i adaptacije, koji će finansirati Sekretarijat za kulturu. Kolika će biti ukupna vrednost radova zasada nije poznato.
- Rekonstrukcijom će biti obuhvaćeni radovi na statičkoj stabilnosti objekta, obnova podruma i prizemlja, masivnih kamenih zidova i temelja - objašnjavaju za "Novosti" nadležni iz Zavoda. - Takođe, biće sanirani zidovi od drvenog bondruka sa ispunom od čatme koji su kombinacija blatnog maltera i slamnene pleve, obnovljen drveni krov i zamenjene elektroinstalacije.
Planirano je da radovi počnu čim se steknu svi uslovi za nesmetanu realizaciju, a prethodiće im aktivnosti na pripremi terena. Prva faza podrazumeva raščišćavanje terena koji je obrastao u šiblje i rastinje. Nadležni iz Grocke dodaju da je plan da nakon obnove objekat bude deo Centra za kulturu Grocka i da se koristi za kulturne namene.
- Zbog svojih karakteristika i izuzetno atraktivne pozicije pokraj magistralnog Smederevskog puta, u neposrednoj blizini centra naselja Grocka, kao i Dunavskog keja, prostor je izrazito zahvalan za budući turistički info-objekat - objašnjavaju nadležni iz Grocke. - Ali i kao budući prostor za realizaciju manifestacija, sajmova i mnogobrojnih kulturno-turističkih sadržaja.
ZAŠTIĆENE
STARIH varoških kuća, koje su zaštićene kao spomenici kulture, po poslednjim urađenim popisima Zavoda za zaštitu spomenika, najviše ima na teritoriji opštine Grocka. Ukupno ih je 14 i to su zaštićeni pojedinačni stambeni objekti, koji se nalaze u nekadašnjim čaršijskim sokacima, a nazive nose po porodicama kojima su generacijama pripadali.
POTIČE IZ 19. VEKA
VLAJKOVIĆEVA kuća potiče sa početka 19. veka, kada je sagrađena na istaknutom mestu u varoši Grocke kao prostrana porodična stambena zgrada za kapetana gročanske nahije. Pripada tipu čuvenih gročanskih varoških kuća sa doksatom. Sa aspekta arhitektonskih i etnografskih vrednosti, gročanska varoška kuća predstavlja retko sačuvani primerak narodnog neimarstva na području Beograda, čije odlike znače visoki domet građevinske, stambene i likovne kulture. Zidana je u bondručnoj konstrukciji sa ispunom od čatme i pokrivena ćeramidnim krovom.