"SLEPI GUSLAR" KAO NEKAD NA KALEMEGDANU: Skulptura koju su Austrougari sklonili 1916. godine, vraća se na Beogradsku tvrđavu
SKULPTURA "Slepi guslar", delo vajara Paška Vučetića, posle 104 godine biće vraćena na Kalemegdan. Povodom Dana primirja, koji označava pobedu saveznika u Prvom svetskom ratu, ovaj spomenik u sredu u 9 časova biće otkriven u blizini Spomenika zahvalnosti Francuskoj na Beogradskoj tvrđavi.
Izgled starog spomenika
Ovo, za "Novosti", kaže zamenik gradonačelnika Goran Vesić i podseća da su austrougarski okupatori 1916. godine odneli ovaj monument, koji je deo kompozicije spomenika Karađorđu.
- Srećan sam jer je moja inicijativa, da se na Kalemegdan vrati skulptura "Slepi guslar", konačno realizovana - ističe Vesić. - Skulptura je deo kompozicije spomenika Karađorđu koji se nalazio na Kalemegdanu između 1913. i 1916. i jedini je sačuvani deo spomenika koji su uništili austrougarski okupatori Beograda 1916. godine. Spomenik Karađorđu razbijen je u paramparčad, a nekim čudom sačuvana je samo ova skulptura koja je bila deo spomeničke kompozicije. Bio je to obračun okupatora sa Srbijom i deo njihove politike uništavanja srpskog nacionalnog identiteta.
Novosti
Zamenik gradonačelnika kaže da je skulptura "Slepi guslar" čuvana u Barutani, te da je vlasništvo Muzeja grada Beograda. Nalaziće se blizu Spomenika zahvalnosti Francuskoj da podseća na stari Karađorđev spomenik, koji se upravo tu nalazio.
Ideja o vraćanju skulpture "Slepi guslar", pre više od dvadeset godina, potekla je od nedavno preminulog arheologa dr Marka Popovića koji je zajedno sa JP "Beogradska tvrđava" i Muzejom grada Beograda skulpturu pronašao. Spomenik je visok oko dva metra i nalaziće se na kamenom postamentu od 40 centimetara.
Iz Zavoda za zaštitu spomenika Grada Beograda kažu da je skulpturu u originalno stanje vratio vajar Zoran Kuzmanović, a izliveni su delovi koji su nedostajali - deo malog prsta, gusala i štap.
Vučetićev spomenik Karađorđu otkriven je 13. avgusta 1913. godine, povodom trijumfalnog povratka srpske vojske iz balkanskih ratova. Monument je činila kompozicija u kojoj vožd Karađorđe stoji na steni ispod koje se nalazi nekoliko ustanika, žena sa detetom u rukama i stari guslar sa guslama u torbi. Posle druge okupacije Beograda, austrogarske i nemačke snage unišitile su spomenik Karađorđu, ali je skulptura guslara ostala sačuvana.
Okupatori su nameravali da na istom mestu podignu spomenik austrijskom caru Franji Josifu, kog su izlili i dopremili u Beograd 1918. godine. Međutim, ta skulptura nikada nije postavljena jer je srpska vojska oslobodila svoju prestonicu. Novosti
KIP PRETOPLjEN U ZVONA
SPOMENIK Franji Josifu, koji nikad nije postavljen, oslobodioci Beograda su pretopili i od njega su izlivena zvona koja se i danas nalaze u Crkvi Ružici na Kalemegdanu. Posle Prvog svetskog rata, spomenik Karađorđu nije obnovljen, a 11. novembra 1931. godine na istom mestu podignut je Spomenik zahvalnosti Francuskoj.