BEOGRADSKE PRIČE: Opis iz "Geografije Kraljevine Jugoslavije"

Z. NIKOLIĆ

05. 08. 2020. u 15:00

PRELISTAVANjE udžbenika "Geografija Kraljevine Jugoslavije", štampanog nekoliko godina pre Drugog svetskog rata, danas izgleda kao interesantno štivo sadašnjim Beograđanima.

Foto: Privatna arhiva

Izdvajamo nekoliko podataka koji privlače pažnju.

- Beograd je prestonica Jugoslavije i sedište svih vrhovnih vlasti u zemlji. Kod zadnjeg popisa stanovništva imao je 298.358 stanovnika, ali sadašnji broj stanovništva penje se do 450.000, što dokazuje da je Beograd veliki evropski grad. Na podnožju Avale, a na sastavu dveju velikih reka Save i Dunava, Beograd ima tako divan položaj da je to retko naći kod koga drugog evropskog grada. O Beograd su se otimali mnogi narodi, dok pri kraju 13. veka nije potpao pod vlast kralja Dragutina Nemanjića. Od tada je Beograd srpska prestonica.

Autor na način koji je bio svojstven za tridesete godine prošlog veka nastavlja priču.

- Pre sto godina Beograd nije imao ni 10.000 stanovnika. Kada su 1867. godine Turci predali ključeve Beograda knezu Mihailu, varoš se počela naglo širiti. Pre Prvog svetskog rata Beograd je imao 100.000 stanovnika. Grad je za vreme rata bio znatno oštećen bombardovanjem. Posle svetskog rata jugoslovenska prestonica počela se naglo razvijati i oporavljati, dok se nije razvila u današnji veliki grad.

O Beograd su se otimali mnogi narodi

"Interesantne tačke Beograda su: Stara Kalemegdanska tvrđava sa vojnim muzejom, Kalemegdanski park sa zverinjakom (prilično zgodan naziv za zoološki vrt. Prim aut.), Dedinje sa dvorcem Nj.V. Kralja i Belim Dvorom Kneza Namesnika, izletište Beograđana Topčider i Avala sa grobom Neznanog Junaka, Zgrada Narodnog Predstavništva, Crkva Svetog Save koja je još u izgradnji... (Ovaj pasus je prepisan, uz poštovanje pravopisnih pravila onog doba.)

Foto: Privatna arhiva

- Beograd ima jedno pristanište na Dunavu i drugo na Savi. Savsko pristanište uređuje se i biće jedno od najuređenijih u Srednjoj Evropi. Zemun je sastavni deo Beograda sa kojim je spojen sa dva velika mosta.

Foto: Privatna arhiva

PANČEVO

AUTORI udžbenika napominju i da je Pančevo "sada posebna opština, ali će i ono naskoro postati predgrađe Beograda. Sa Beogradom je vezano velikim Pančevačkim mostom.

Pogledajte više