NEMAČKI PAVILJON SE RUŠI: Zavod za zaštitu spomenika kulture povodom planova na Starom sajmištu
ZAPOČETO je rušenje Nemačkog paviljona nekadašnjeg logora na Starom sajmištu, kako je i najavljeno pre par meseci.
Foto: Printscreen
Jer, u ovom delu Novog Beograda planirana je izgradnja saobraćajnica koje će povezati Ulicu Vladimira Popovića, bulevare Nikole Tesle i Mihajla Pupina sa novim Savskim mostom. Povodom bure u javnosti, nastale zbog rušenja, Zavod za zaštitu spomenika kulture grada u svom saopštenju napominje da se "Nemački paviljon nalazi u neposrednoj blizini zaštićenog područja" kao i "Da je ovaj objekat naknadno izgrađen".
Prethodnih dana članovi stranke Zajedno protestovali su ispred Paviljona zbog rušenja, tražeći da se ispita da li na ovom prostoru postoji masovna grobnica iz Drugog svetskog rata. Zavod za zaštitu u svom saopštenju navodi da ovaj Nemački paviljon nije zaštićen, ali se nalazi u sklopu kulturnog dobra Staro Sajmište - Logor Gestapoa.
Staro sajmište izgrađeno je pre Drugog svteskog rata. Nažalost, tokom rata na ovom mestu stradao je veliki broj Srba, Roma i Jevreja. Ovaj prostor danas je zaštićeno kulturno dobro, a objekti čuvaju sećanje na oba perioda u istoriji Beograda. Kako stručnjaci Zavoda preciziraju, Nemački paviljon nalazi se u neposrednoj blizini zaštićenog područja.
Sajam i stratište
PRVI Beogradski sajam otvoren je 1937. godine na levoj obali Save, pored zemunskog, tada lančanog mosta. Imao je 14.000 kvadrata izložbenog prostora. Do 1941. godine na Sajmu su priređivane redovne prolećne i jesenje izložbe i izložbe specijalnog karaktera. Za vreme Drugog svetskog rata svi izložbeni paviljoni bili su pretvoreni u zloglasni koncentracioni logor u koji su deportovani Jevreji, a kasnije Srbi i Romi.
- Mere zaštite u okolini spomenika kulture ne podrazumevaju očuvanje objekata u postojećem stanju, već kontrolisanu izgradnju. Ne sme se ugroziti formom ni sadržajem kulturno dobro - navodi se u saopštenju Zavoda. - Originalni projekat Prvog beogradskog sajma iz 1937. godine nije obuhvatao prostor na kome se nalazi Nemački paviljon i ovaj objekat je naknadno izgrađen. Granica kulturnog dobra poklapa se sa granicom originalnog sajma iz 1937. godine.
Kako objašnjavaju, na ovom području saobraćajnice su planirane još krajem osamdesetih godina i to je bila jedna od strateških gradskih odluka.
- Zavod za zaštitu spomenika kulture više od tri decenije nije odstupio od početnog stava da strateški interes izgradnje saobraćajnice u zaštićenoj okolini spomenika kulture ne može ugroziti samo kulturno dobro. Imajući u vidu značaj prostora, kao i prvenstveno javni interes formiranja Memorijalnog centra sa pristupnom saobraćajnicom, nije moguće zadržavanje Nemačkog paviljona. Očuvanje kulturnog nasleđa je zajednički i opšti javni interes - zaključuju u Zavodu.