Otkriće u okolini Bora: Pravili peći za bakar još u bronzano doba

U SKLOPU međunarodnog istraživačkog projekta o bronzanom dobu na teritoriji severoistočne Srbije, u okolini Bora, na lokalitetu "Hajdučka česma" pronađeni su ostaci peći za preradu bakra, a uz nju i velika količina šljake, usitnjene rude i keramičkih posuda, koje potiči iz - bronzanog doba!

- Područje severoistočne Srbije očigledno je već u bronzano doba imalo značajnu ulogu za metalurški razvoj i razvijanje novih tehnologija prerade metala - kaže arheolog Mario Gavranović, zamenik direktora Instituta za orijentalnu i evropsku arheologiju - OREA Austrijske akademije nauka. - Ovakvi dokazi o bronzanodobnoj metalurgiji bakra koji se potom, u jednom posebnom procesu, legirao sa kalajem da bi se dobila tražena i cenjena bronza, izuzetno su retki u Evropi.

PROČITAJTE JOŠ: MESO POSUTO OTROVOM: Brzom reakcijom sprečeno trovanje životinja

GAVRANOVIĆ kaže da je, posle izvanrednih prošlogodišnjih rezultata kada je otkrivena velika nekropola sa spaljenim pokojnicima, na "Hajdučkoj česmi", ustanovljena i bronzanodobna prerada bakarne rude na nalazištu "Trnjane" zbog čega su ove godine u rad uključeni i stručnjaci iz oblasti antropologije i praistorijske metalurgije.

- Prve analize nalaza ukazale su da su se u grobovima otkrivenim prošle godine na "Hajdučkoj česmi" nalazili spaljeni ostaci dece starosti do 10 godina, koji su nakon kremiranja stavljeni u urne koje su zatim položene unutar kružnih kamenih konstrukcija, odnosno grobnih mesta - kaže Gavranović. - Grobovi datiraju u periodu između 1800. i 1600. godine p. n. e. i početka srednjeg bronzanog doba, iako se do sada smatralo da takvi grobovi pripadaju periodu poznog bronzanog doba (1400. - 1000. p. n. e.).

OVE godine otkriveno je deset novih grobova na drugom delu nekropole, koja prema snimcima učinjenim geomagnetskim radarom obuhvata između 80 i 100 grobnica.

- Pored urni, pronađeni su keramički pršljenci kao prilog, a uz grobove ustanovljen je i veći broj manjih posuda koje su imale određenu ulogu u grobnim ritualima - dodaje ovaj arheolog. - Jedinstven nalaz predstavlja kamena kružna konstrukcija, sa tri urne poređane jedna do druge, jer su u većini dosadašnjih grobnica nalazila po jedna urna.

PROČITAJTE JOŠ: GRAD BEZ RADIOAKTIVNIH GROMOBRANA: Konačno okončan višedecenijski problem opasan po zdravlje i bezbednost Novosađana

SARADNjA

ISTRAŽIVAČKI projekat se sprovodi u saradnji Arheološkog instituta u Beogradu, Instituta za orijentalnu i evropsku arheologiju - OREA Austrijske akademije nauka i Muzeja rudarstva i metalurugije u Boru. Finansiranje istraživanja je obezbeđeno zajedničkim sredstvima Ministarstva kulture i informisanja Republike Srbije i Austrijske akademije nauka iz Beča. Istraživanjima rukovode Aleksandar Kapuran (Arheološki institut Beograd) i Mario Gavranović (Institut OREA).