Trsteničani ovekovečeni na fotografiji

ČIM su poslednji putujući fotografi napustili Trstenik, kraj Zapadne Morave "naselili" su se umetnici koji su uspevali da u rustične objektive trajno upamte ljude u periodu pred Drugi svetski rat. Iako su u vremenu kada su dobošari najavljivali višednevni boravak kakvih fotografa u varoši zabeležile želju Trsteničana da se portretišu, sa otvaranjem prvih ateljea fotografija postaje neizostavan deo lokalne tradicije.

Stručnjaci trsteničkog muzeja uz podršku brojnih kolekcionara uspeli su da sakupe na stotine fotografija starih Trsteničana, kao i prvih ovdašnjih fotografa. Postavka "Okom kamere - crno-beli svet" obuhvata 80 izabranih dela i autentične primerke foto-opreme, od starih kamera do "modernih" aparata iz ranih 60-ih godina 20. veka.

- Želeli smo da pokažemo prve fotografe, fotografije dama, gospode, dečurlije, panoramu Trstenika koga više nema, grupne fotografije, fotografije vojske, kao i da približimo posetiocima izgled nekadašnjih studija, laboratorije, stare i vredne foto-aparate - kaže, za "Novosti", istoričarka Jelena Vukčević, autor izložbe u trsteničkom muzeju.

Porodica Pešić je poklonila stari aparat koji ima i točkiće. A među prvima su fotografski zanat savladali upravo u porodici Pešić. Borivoje je rođen u Lebanu 1915, u Trsteniku 1951. godine otvara radnju, dok je njegov brat po majci, Milisav, bio fotograf u Čačku. Učio je Bora u fotografskom ateljeu Voje Bukumirovića u Beogradu (1940-1941), a zatim se vratio u Čačak kako bi preuzeo atelje svog brata koji je tada bio interniran. Kada se Milisav vratio iz zarobljeništva 1946. godine, Bora prelazi da živi i radi u Kraljevu. Nakon pola decenije preseljava se u Trstenik. Već prve godine rada, beleži prihod od 110.000 dinara.

Potomci fotografa Dragog Petrovića ustupili su deo iz svoje kolekcije foto-aparata i sama dela. Vredne fotografije pokazali su i u porodicama Svetislava Tise Ristića iz Velike Drenove, Jovana Ristića fotografa iz Stopanje, Milisava Stefanovića Ganeta fotografa iz Medveđe.

- Iz privatne kolekcije, foto-aparate nam je pozajmio Dejan Miljković, a stari foto-album porodice Katić nam je za izlaganje pozajmio Miodrag Milosavljević - kaže Jelena Vukčević.

Fotografska radnja Dragog Petrovića

CENA SLIKE

NAJVIĐENIJI Trsteničani portretisali su se i u vreme kada se za jednu fotografiju (dagerotipiju) plaćalo koliko i za jednu ovcu. Do 1920. godine, fotografije su bile u vlasništvu građanskih porodica, bankara, imućnih trgovaca i izuzetno, seoske vlastele, dok se već od 30-ih godina viđaju fotografije učenika i življa šarolikijeg imovinskog stanja.