Put Bugarske po diplomu i posao

Više od 70 odsto ovdašnjih svršenih gimnazijalaca bugarske nacionalnosti svake godine upiše studije u susednoj zemlji, u nekom od osam univerzitetskih centara. Najviše brucoša ide u bugarsku prestonicu, ali nije malo ni onih koji studiraju u Plevenu, Blagojevgradu, Ćustendilu, Perniku, Plovdivu...

Gotovo identična situacija je i u Bosilegradu, drugoj opštini sa pretežno bugarskim življem, a za studiranje u zemlji istočnih suseda odlučuju se i mladi iz Pirota, Leskovca, Vranja, te iz drugih gradova za jugoistoka Srbije.

Po rečima Dejana Mileva, opštinskog većnika zaduženog za obrazovanje i informisanje u Dimitrovgradu, te potpresednika Nacionalnog saveta Bugara u Srbiji, interesovanje za studije u Bugarskoj ne jenjava i za to - uz brojne povlastice - postoje i sasvim konkretni razlozi.

- Oni koji se odluče za studije u Bugarskoj već na trećoj ili četvrtoj godini počinju da rade i privređuju, što znači da se polako ekonomski osamostaljuju. Uz stotinak leva, što je oko 50 evra, koje svakog meseca dobijaju od bugarske vlade na ime usavršavanja svojih sunarodnika iz rasejanja, te gotovo simbolične stanarine u studentskim domovima, novac koji dodatno zarade sasvim je dovoljan za školovanje. Praktično, uopšte ne opterećuju roditelje... Koliko je meni poznato, najviše onih koji diplomiraju u Bugarskoj se vrlo brzo zaposli i ostaje tamo - kaže Milev, napominjući i da su diplome sa bugarskih univerziteta priznate u Evropskoj uniji, pa mnogim budućim lekarima, inženjerima, farmaceutima, elektroničarima, arhitektama i stručnjacima drugih zanimanja to, takođe, predstavlja dodatni motiv.

Inače, studiranje u Bugarskoj praktično počinje onog trenutka kada Nacionalni savet Bugara u Srbiji i gimnazije organizuju pripreme za prijemni ispit, pri čemu maturanti sa prosekom višim od vrlo dobrog imaju dodatne povlastice...

- Svršeni maturanti polažu prijemni iz istorije i maternjeg jezika, predoče im se zanimanja koja mogu da odaberu, pa oni istaknu svoju listu od pet želja. Za polaganje prijemnog ispita ih spremaju univerzitetski profesori sa bugarskoh fakluteta, a ako polože automatski postaju studenti - objašnjava Milev, koji je i sam uspešno studirao u Bugarskoj.

PRESUDNA BLIZINA

SISTEM školovanja sunarodnika iz rasejanja u Bugarskoj je počeo da se primenjuje još 1993. i od tada je simboličan broj onih koji su otpočeli studiranje, pa odustali. Osim brzog zaposlenja i toliko pominjanih povlastica, studiranje pojeftinjuje i činjenica da je Dimitrovgradu i Bosilegradu Sofija mnogo bliža nego što su to univerzitetski centri u Srbiji, poput Niša i Beograda.