Srpski dokumentarac na vrhu Irana

DUGOGODIŠNjI dopisnik RTS-a iz Kruševca i jedan od najpoznatijih srpskih planinara, Kruševljanin Dragoslav Gogić (51) snimio je prvi dokumentarac na najvišem vrhu Irana. Sa planine Alborz, jedne od najvećih samostojećih planina na svetu, doneo je nekoliko sati ekskluzivnog materijala, a u ostvarenje koje će na javnom servisu imati premijeru oko Nove godine stale su i brojne kulturne i istorijske znamenitosti Teherana i razni običaji iranskog naroda.

- U ekspediciji PK "Ekstrim samit tim" našlo se 20 planinara iz bivše Jugoslavije, ali sam za razliku od kolega koji su u Iranu boravili 16 septembarskih dana, zbog ograničenja novinarske vize morao malo ranije da se vratim - priča za "Novosti" Dragoslav Gogić, dopisnik, visokogorac sa iskustvom od 30 godina i potpredsednik Planinarskog saveza Srbije. - Obišli smo naravno i Teheran i gradove stare Persije, Širaz, Persepolis, Ishvan, a u fokusu se našao vrh na koji su Iranci s razlogom veoma ponosni.

Damavand je i najviši vrh Srednjeg istoka. Samo se najodvažniji odlučuju da ga osvoje. Ozbiljne prepreke predstavljaju temperaturne razlike od čak 45 stepeni, "fumarole" iz kojih već iznad 5.400 metara izlazi sumpor pri svakom jačem vetru. Samo zbog ove opasnosti za pluća, pešači se i sa zaštitnim maskama.

- Imali smo nesreću da nas tokom pet dana koliko je trajao sam uspon zadese najteži uslovi: vetar je duvao brzinom od 40 kilometara na sat, a iznad 5.200 metara padao je sneg - otkriva Gogić, dodajući da nestabilan "teren" u stvari predstavlja ugašeni vulkan i kamenje koje se pri svakom koraku pomera.

Oko kamere popularnog planinara je uprkos lošoj klimi uspelo da "uhvati" put od Teherana do Gustav Sara, pešačenje do Planinarskog doma Bergan na 4.200 metara nadmorske visine gde se susreo sa predsednikom Planinarskog saveza Irana, neumorni pohod mula koje su našim visokogorcima nosile deo tereta i na kraju, završni uspon koji je trajao celih osam sati.

- Za svako osvajanje vrha gde snimam dokumentarac pripremam se godinu dana, proučavam istoriju, umetnost, konfiguraciju terena, karakteristike planine i vrha - kaže potpredsednik PSS. - Tako sam iz Irana doneo i priču o čuvenoj fabrici tepiha sa eksponatima iz 17. veka, istoriju začina šafran, priče o najpoznatijim džamijama, muzejima, svedočenja Iranaca iz podnožja planine. Verujem da će film koji trenutno u kruševačkom dopisništvu RTS-a montira koleginica Ivana Neckov Grubišić uspeti da dočara ovu divnu zemlju i ljude.

Najveći utisak koji je Gogić doneo sa Damavanda je gostoljubivost stanovništva. Pristojnost, posebno ophođenje prema ženama, starijim ljudima i strancima deo su mentaliteta stare civilizacije čijih potomaka danas u matičnoj zemlji ima 80 miliona.

- Iran je i zemlja izuzetnih književnika, a pored Kurana, svaka kuća ima "Divan", Hafizovu zbirku pesama - prenosi nam Dragoslav Gogić.

KLIZI TLO

ČLANOVI ekspedicije PK "Ektrim samit tim" dnevno su pili od četiri do pet litara vode. Pored vetra, tla koje "klizi" pod nogama, opasnosti od visinske bolesti i snežnih padavina, vrh Damavand je karakterističan i po redovnim grmljavinama koje su posledica promenljive klime, "susreta" vlažnosti sa Kaspijskog jezera i "suvog" Teherana. Svaki osvajač ovog vrha, u Ministarstvu omladine i sporta rangira se kao "vrhunski sportista iz oblasti visokogorskog planinaranja nacionalnog ranga".