Osveštani temelji crkve majci Mehmed-paše Sokolovića

RUDO - Prvi put, nakon četiri veka, na temeljima spaljene crkve koju je za života i na vrhuncu svoje moći izgradio Mehmed-paša Sokolović, svojoj majci, u Sokolovićima kod Rudog u nedelju su osveštani temelji budućeg hrama. Bajo Nenadić (Mehmed-paša) je na levoj strani Sokolačke reke sagradio crkvu majci, a džamiju na desnoj obali ocu Dragutinu. U vremenu prošlom džamija je pet puta rušena, pa i u ovom veku, peti put obnovljena, a crkvi će ovo biti prvi put.

Ko zna kad bi i da li bi, da o srpskoj zaboravnosti i nemarnosti, o tome kritički nisu pisale „Novosti“ uz pohvalu muslimanima, da su čak pet puta u prošlosti do danas obnavljali džamiju u Sokolovićima. Sve je to u Kaliforniji pročitao vremešni pop Stevan Gagić, koji je tokom Drugog svetskog rata emigrirao sa Pala, gde je službovao kao sveštenik. Odlučio je da bude ktitor crkvi u Crkvinama i želja mu se ispunila.

- Logično je da je Mehmed-paša Sokolović džamiju i crkvu, kao zadužbinu svojim roditeljima, gradio u Sokolovićima i logično je da je i ova zaravan u Sokolovićima, zbog toga i dobila ime Crkvine, a po predanju Srba sa kolena na koleno. Pristupamo gradnji crkve na Crkvinama, a po želji prote Stevana, koji je za ovaj posao zadužio mene i Nevenku Vasić, bližeg rođaka. Sa nama u svakodnevnoj vezi su i popadija Nadežda i njena deca Vladimir i Katarina, koji takođe žive u Kaliforniji, a uskoro će posetiti i Rudo - kaže za „Novosti“ Branislav Kovačević, građevinski inženjer iz Valjeva.

Zemlju u Crkvinama besplatno je za potrebe crkve i porte ustupio Slobodan Rađen, a na „gradilište“ je o trošku opštine Rudo dovedena voda sa gradskog vodovoda. I lokalna Elektrodistribucija je investirala oko 10.000 maraka u dovod struje. Ovih dana, opet o trošku opštine, kreće i asfaltiranje priključnog puta na regionalni put Rudo - Priboj, koji i bukvalno prolazi ispod Crkvina.

- U pratnji sveštenika sa Gornjedrinskog i Romanijskog regiona, osveštenje temelja crkve obavio je Bogdan Stanišić, izaslanik mitropolita Nikolaja dabrobosanskog, a Gramat, sa svim podacima o graditeljstvu i graditeljima u temelj crkve postavio je Gojko Topalović, predsednik crkvenog odbora SPC „Sveti apostoli Petar i Pavle“ u Rudom. Pomagali su mu deca Savo i Aleksa Stanić i Dalibor Paponjak, Zora Stanić, Bojana Mićević i Dobrila Stančić, kao i domaćini Slavko Stanić, Bograd Rađen i Slavko Rađen.

Baja Nenadića je na Ravancima, brdu iznad Rudog, u tursko doba kao đaka bogoslovije, a ne čobančeta, pronašao i u Istanbul na školovanje odveo janjičar Mehmed-beg Ješlija. Razboriti Bajo je kasnije izrastao u velikog vezira i to ostao za vladavine tri turska sultana.

U SPOMEN MAKARIJU

MEHMED-paša Sokolović je po svemu zaslužan što je obnovljen rad u Pećkoj patrijaršiji, u kojoj je službovao Makarije Sokolović, po nekim izvorima brat, a po drugima brat od strica. Na čelu Pećke patrijaršije Makarije je bio od 1557. do 1571. godine, a nasledio ga je sin Antonije Sokolović. Ruđani su u spomen patrijarhu Makariju, pre 30 godina podigli crkvu na Paštan brdu, koje dominira nad Sokolovićima i Crkvinama i u trouglu sada pravi mesto za hodočašće pravoslavnim i islamskim vernicima.