Reportaže

Evropa je rođena na Đerdapu!

Jelena Matijević

27. 05. 2018. u 08:03

Zaključci srpskih arheologa potvrđeni svetskim projektom o poreklu stanovništva. Najstarija genetska mešanja stanovništva bila na našem prostoru

Konačno je potvrđeno: evropska civilizacija vodi poreklo sa našeg Đerdapa! To je rezultat DNK analiza obavljenih u okviru velikog svetskog projekta o poreklu stanovništva.

Posle istraživanja srpskih arheologa obavljenih u Đerdapu od 1964. do 1970. godine, bilo je jasno da je na obalama Dunava, i sa srpske i sa rumunske strane, postojala blistava mezolitska kultura. Na osnovu nalaza, naši tadašnji istraživači ove kulture su bili potpuno uvereni da je ona osnova za razvoj evropske civilizacije.

PROČITAJTE JOŠ: Srpski arheolozi otkrivaju tajne porekla Evropljana

Čvrste dokaze i egzaktne potvrde njihovih pretpostavki i uverenja donela je tek nedavno DNK analiza u okviru projekta “Genomska istorija jugoistočne Evrope”, potvrdivši ono što se naslućivalo na osnovu našeg arheološkog materijala iz Đerdapa. Rezultati ove DNK analize objavljeni su u renomiranom britanskom časopisu Nature i privukli su veliku pažnju svetske stručne javnosti.

PROČITAJTE JOŠ: U slivu tri Morave trag dolaska Slovena

OVAKO dr Dragana Antonović, naučni savetnik Arheološkog instituta u Beogradu, govori o rezultatima studije koja je donela sasvim nove, ponegde i iznenađujuće zaključke o poreklu stanovništva Evrope. Koristeći podatke sa lokaliteta Lepenski vir, Vlasac i Ajman, 117 istraživača iz 80 svetskih institucija, od Harvarda do Instituta “Maks Plank”, došli su do rezultata ključnih za razumevanje mehanizama najstarijih genetskih mešanja stanovništva između starosedelaca na području Đerdapa i pridošlica iz Anadolije. Štaviše, svetski stručnjaci smatraju da je reč o izuzetno značajnoj studiji DNK i genoma drevnih populacija Evrope.

- Arheološka iskopavanja na području Đerdapa - obavljena od 1964. do 1970. godine, a potom i od 1980. do 1984, najveća su prekretnica u srpskoj arheologiji, a u trenutku kada su započeta bila su i najveći istraživački projekat u Evropi - kaže Antonovićeva. - No, zbog izgradnje hidroelektrana, iskopavanja su morala da se izvedu brzo, u kratkom roku i na velikoj površini, pa nije bilo vremena da se obavi detaljna analiza istraživanja. Današnjim arheolozima je ostavljeno u amanet da završe analizu materijala i iskopina i objave rezultate.

Dr Dragana Antonović Foto Arheološki institut Beograd

U OKVIRU tog posla arhelozi Dušan Borić iz Kolumbija univerziteta u Njujorku, Andrej Starović iz Narodnog muzeja u Beogradu i naša sagovornica uključeni su u projekat “Genomska istorija jugoistočne Evrope”. Njihov zadatak bio je da omoguće uzorkovanje skeleta i pruže podatke o uslovima u kojima su nađeni. Skeleti, inače, potiču s kraja mezolita i početka neolita.

Kostna srž sa lokaliteta Padina analizirana je u Dablinu

- Upravo u to vreme, s kraja 7. i početka 6. milenijuma pre nove ere, baš na važnim nalazištima srpskog Podunavlja - u Lepenskom viru, Padini i Vlascu - “neolitske” pridošlice iz Anadolije mešaju se sa starosedeocima u Đerdapu - objašnjava Antonovićeva. - Zato DNK analiza i njeni rezultati objavljeni u časopisu Nature nude prve podatke o DNK i genomima drevnih ljudi iz praistorije na teritoriji Srbije. Osim toga, daju i dragocene informacije o izgledu, navikama i ishrani praistorijskih ljudi.

Fosilizovana kostna srž drevnog stanovništva, iz razdoblja dugog 11 milenijuma, sa lokaliteta Lepenski vir, Padina, Vlasac, Ajmana i Starorci, analizirana je u renomiranoj laboratoriji u Dablinu.

- Sa Padine imamo jednu osobu za koju smo sigurni da je jedna od prvih generacija koje potiču iz mešovitih brakova između lovaca-sakupljača i ribara sa Đerdapa i pridošlica iz Anadolije. Otkriveni su i otac i ćerka, pa muški blizanci...

NAŠA sagovornica podseća i da su istraživanja na Đerdapu srpski arheolozi obavili šezdesetih i osamdesetih godina minulog veka na oko 200 kilometara obale Dunava. Tada je istraženo više od stotinu nalazišta iz različitih perioda praistorije, antike i srednjeg veka.

- Preokret u istraživanjima nastao je 1967. godine, posle dvogodišnjeg iskopavanja mezolitskog naselja u Lepenskom viru, sa nizovima kuća i najstarijim monumentalnim kamenim skulpturama, koje su i danas dragulj u kruni srpske arheologije - priča Antonovićeva. - Senzacionalni nalazi propraćeni su velikom međunarodnom medijskom i naučnom pažnjom koja ne jenjava ni pet decenija po završetku istraživanja ovog lokaliteta. Istraživanja na projektu “Đerdapa 1” okončana su 1971. godine, kada su polako ali neumitno u vodama Dunava jedan za drugim nestajali lokaliteti, među kojima su neki od najvećeg nacionalnog i svetskog značaja.

Na lokalitetu Hajdučka vodenica otkriveni značajni tragovi drevne kulture Foto Arheološki institut Beograd

Druga velika kampanja iskopavanja prethodila je izgradnji hidroelektrane “Đerdap 2”, koja je podignuta 80 kilometara nizvodno od postrojenja “Đerdap 1”. Ovim projektom, od 1980. do 1984. godine, od Karataša do Kusjaka, radilo se na oko 50 nalazišta sa arheološkim ostacima od mezolita do srednjeg veka. Tragovi praistorijskih kultura, od mezolita do kasnog gvozdenog doba, otkriveni su na više lokaliteta.

- Oba istraživanja bila su multidisciplinarna, jer su u terenskim istraživanjima učestvovali specijalisti iz antropologije, paleozoologije, paleobotanike, palinologije, geologije, fizike i geofizike - kaže Antonovićeva. - Ostaci praistorijskih kultura otkriveni u Đerdapu svedoče o intezivnom naseljavanju ove oblasti.

SVAKAKO je najznačajnije otkriće nekoliko naselja kulture Lepenskog vira, a to su Padina, Vlasac i Hajdučka vodenica. Tragovi ove kulture ili samo veze sa njom otkriveni su i nizvodno od “Đedrapa 1”, na lokalitetima Ajmana, Velesnica, Kula, Knjepište i Ušće Kameničkog potoka.

Na svima su otkriveni mnogobrojni skeleti ljudi koji su tu živeli, a koji su danas predmet novih istraživanja u okviru projekta “Genomska istorija jugoistočne Evrope”.

Skulptura “Praroditeljka” iz svetilišta u Lepenskom viru

MEŠANjE "ARHITEKATA" I POLjOPRIVREDNIKA

- STANOVNIŠTVO Lepenskog vira uglavnom su činili lovci-sakupljači, koji su već imali kontakte sa poljoprivrednim stanovništvom u okruženju - objašnjava naša sagovornica. - Istovremeno, oni su izrađivali i brojne upotrebne predmete i monumentalne kamene skulpture, gradili kuće sa čvrstim podovima arhitektonski potpuno prilagođene strmoj obali. Upravo oni se mešaju sa pridošlicama iz Anadolije, koje žive i izgledaju sasvim drugačije, poznaju poljoprivredu, imaju prve žitarice, a sa sobom dovode i stoku - ovce, koze i goveda.

ZASLUGA BROJNIH SRPSKIH MUZEJA

KOORDINATOR i organizator svih arheoloških istraživanja na Đerdapu bio je Arheološki institut, kao institucija od najvišeg nacionalnog ranga i sa najvećim brojem stručnjaka - podseća Antonovićeva. - U projektu su podjednako učestvovali i Republički zavod za zaštitu spomenika kulture, Odeljenje za arheologiju Filozofskog fakulteta u Beogradu, Narodni muzej u Beogradu i Vojni muzej JNA potpomognuti kolegama iz Muzeja grada Beograda i narodnih muzeja u Vršcu, Nišu, Požarevcu, Zaječaru i Negotinu.

Arheološka iskopavanja desne obale Dunava su obavljena na oko 130 kilometara, između Stare Palanke - lokalitet Sapaja - i Sipa.

Pratite nas i putem iOS i android aplikacije

Komentari (58)

PITANJE

26.05.2018. 20:26

( 12 ) ( 46 )

Da li su oni prvo otkrili šta su Srbi po genima da li su Južni Sloveni sa 33% ili su ipak Grci sa 20% tog gena u srpskom narodu a?

( 12 ) ( 46 )

Nikola

27.05.2018. 08:13

( 5 ) ( 15 )

@PITANJE - E to je pitanje svih pitanja o kojem se u Srbiji ćuti ali neće dugo jer analiza gena je sve brža i sve će se na kraju otkriti jer ti Južni sloveni u Srbiji 33% su hrvati kojih u RH ima oko 70% šta je najviše u Evropi a pravi Srbi i pravoslavci u Srbiji su ovih 20% grka koji su dolazili od 11veka prvo sa pravoslavljem a posle bežeći od Osmanlija...ali mi to svi jako dobro znamo samo se ćuti i pati i niko to neće da kaže?

( 5 ) ( 15 )

Geni

27.05.2018. 08:40

( 2 ) ( 13 )

@PITANJE - Nesme to sada da se otkrije u diktaturi nego će se to otkriti kad se uđe u EU demoktaiju i slobodu govora i medija ali eto Evropska analiza je otkrila da je srpska karta gena najšarenija ne samo u Evropi nego i na svetu to više nije narod koji nema bar malo preko 50% svog gena a kod Srba je najviše 33-35% taj gen Južnih slovena a grčki čak 18-20% eto šteta šta niko o tome ne piše i ne raspravlje ali ima vremena. Ali kod hrvata je taj gen Južnih svovena NAJVIŠE u celoj Evropi.

( 2 ) ( 13 )