DEMOGRAF NA PROCESU STANIŠIĆU: Muslimani najbrojnije žrtve i raseljeni u pet opština u BiH

Tabo je precizirala da je 7.136 "minimalan broj potvrđenih žrtava" u opštinama Zvornik, Doboj, Bosanski Šamac, Sanski Most i Bijeljina. Taj, potpuno dokumentovan broj, Tabo je, međutim, nazvala "preniskim", iznoseći procenu da su ukupno broj stradale 10.163 osobe. Tabo je precizirala da je, od aprila 1992. do decembra 1995, u pet opština u BiH bilo ubijeno 5.366 Muslimana ili više od 70 odsto svih žrtava.

Najviše žrtava bilo je u Zvorniku 4.153, a među njima su najbrojniji bili Muslimani - 3.394. U tom gradu bilo je ubijeno i 327 Srba i jedan Hrvat, dok je nacionalnost 387 žrtava ostala nepoznata. Tabo je izračunala da je stradalo 3,6 odsto Muslimana sa popisa stanovništva u BiH iz 1991, dok je kod ostalih naroda taj procenat "manje od jedan odsto".

PROČITAJTE JOŠ - Stanišiću produžena privremena sloboda do 30. avgusta

Po demografskom ekspertu optužbe, među žrtvama je bilo i 1.644 "pripadnika vojske", velikom većinom pripadnika Armije BiH ekshumiranih iz masovnih grobnica, ali to ne znači da su nužno "pali u borbama". U pet opština iz optužnice bilo je, po nalazu Eve Tabo, 76.000 izbeglica i interno raseljenih lica. I tu brojku, Tabo je nazvala "minimalnom" i "preniskom", ali čvrsto utemeljenom u podacima.

Od ukupnog broja Muslimana u opštinama, među izbeglicama i raseljenim našlo se njih oko 60 odsto, a slično je bilo i sa Hrvatima. Oko 85 odsto svih Srba, sa druge strane, ostalo je u opštinama, posvedočila je Tabo.

Kao primer, navela je Sanski Most, gde su, po popisu iz 1991., Muslimani činili 46,7 odsto stanovništva, a u februaru 1995. registrovano ih je 12,5 odsto. Istovremeno, udeo Srba u stanovništvu je bio znatno povećan.

Bivši šef SDB Srbije Stanišić i operativac te službe Simatović optuženi su za progon, ubistva, deportacije i prisilno premeštanje nesrpskog stanovništva u Hrvatskoj i BiH, 1991-95. Zločini za koje su optuženi Stanišić (67) i Simatović (67) počinjeni su, kako tvrde tužioci, tokom sprovođenja udruženog zločinačkog poduhvata, čiji je cilj bilo trajno i nasilno uklanjanje Hrvata i Muslimana sa velikih delova teritorija Hrvatske i BiH, radi ostvarivanja srpske dominacije. Na čelu zločinačkog udruženja bio je, po tužiocima, tadašnji predsednik Srbije Slobodan Milošević.

PROČITAJTE JOŠ - Hag: Stanišića u Beogradu da pregledaju nezavisni eksperti

Proces Stanišiću i Simatoviću poslednji je u kojem će sudije utvrđivati da li su bivši zvaničnici Srbije krivi za ratne zločine u Hrvatskoj i BiH. Pred Haškim tribunalom nijedan državni funkcioner Srbije nije bio osuđen za ta zlodela. Posle prvog suđenja, koje je, nakon jednog neuspelog pokušaja, počelo 2009,. prvostepeno veće Haškog tribunala oslobodilo je, 29. maja 2013., Stanišića i Simatovića krivice po svih pet tačaka optužnice.

Apelaciono veće Tribunala usvojilo je, 15. decembra 2015, ključne osnove žalbe koju je na tu presudu uložilo Tužilaštvo. Poništilo je oslobađajuću presudu i naložilo da proces bude ponovljen pred sudskim Mehanizmom, pravnim naslednikom Tribunala. Ponovljeno suđenje počelo je 13. juna 2017.