DNEVNIK ZABLUDA: Pravoslavlje i masonerija

U KRIPTI beogradskog Hrama Svetog Save predstavljena je knjiga podgoričkog arhitekte Andrije Markuša "Njegoš kao arhitekta" o kojoj je govorio mitropolit crnogorsko - primorski Amfilohije Radović. Tim povodom, obnovljeno je pitanje: da li je Njegoš zaista istaknuti arhitekta, budući da je po njegovoj želji 1851. sagrađena samo mala crkva Svetog Petra Cetinjskog na vrhu Lovćena, u kojoj je sahranjen?

Hronika ove kapele sadrži poruke značajne ne samo za Srpsku pravoslavnu crkvu, već i istoriju srpstva. Duže od veka lome se koplja oko te, naizgled beznačajne crkvice sagrađene da bi u njoj počivale kosti preminulog srpskog pravoslavnog vladike, "jednog od najvećih stubova pravoslavnog roda srpskog". Podignuta kao rotonda, nalik cetinjskoj Tablji i crnogorskoj kapi koju je nosio Njegoš, crkvica je inspirisala i čuvenog Frenka Lojda Rajta, kojeg je supruga Olgivana, unuka Marka Miljanova, dovela jednom prilikom na Jezerski vrh.

Kapelu su 1916. srušili Austrijanci, a u Beč je poslat telegram sadržine: "Pao je Lovćen, bastion srpstva". Njegoševe kosti su ekshumirane, ali je izgradnja novog austrijskog spomenika na Lovćenu osujećena porazom u ratu. Unuk kralja Nikole Petrovića Njegoša, kralj Versajske Jugoslavije mason Aleksandar Karađorđević hteo je da na Lovćenu 1925. podigne mauzolej po projektu masona Ivana Meštrovića, ali su ga u tome sprečili arhijerejski sabor i Sveti sinod, pa je Njegoševa kapela obnovljena po planovima Rusa Nikolaja Krasnova. Kralj vitez je 1934. u Beogradu dinamitom digao u vazduh srednjovekovni grad na Avali Žrnov i tu sa masonskim simbolom - čekićem u ruci - postavio kamen temeljac Meštrovićevog Spomenika Neznanom junaku.

Pročitajte još - Andrija Markuš: Njegoš je odavno svetac u literaturi

Papa Pavle VI tražio je 1969. da se Njegoš skloni sa Lovćena, a da se u mauzolej smeste kosti Lucije Crnogorke, "koja je prešla u pravu Hristovu veru". Što nije uspeo papa, uradio je 1974. mason Broz. On ruši crkvu, uklanja pravoslavni krst sa Jezerskog vrha i tu podiže Meštrovićevo "masonsko strašilo". Umesto Njegoševog simbola pravoslavlja koji se nalazio na grbu Crne Gore, danas se u pečatu crnogorskih Akademije i Univerziteta nalazi Meštrovićev mauzolej, koji neki smatraju masonskim obeležjem.

Za vladavine Aleksandra, arhitektura Beograda obiluje masonskim simbolima. Kralj je 1932. inicirao obnovu Hrama Svetog Save angažujući poznate beogradske masone, koju je prekinuo Drugi svetski rat. Obnova Hrama je nastavljena 2001, a radovima je rukovodio ministar vera i među masonima visokopozicioniran Vojislav Milovanović. Kao na Meštrovićevom mauzoleju na Lovćenu, i danas u Hramu na Vračaru mnogi prepoznaju diskretno postavljene masonske simbole, čak i stubove na ulazu poistovećuju sa masonskim Boazom i Jakinom. Isti poznavaoci vide jasan simbol masonstva ispred samog ulaza u SANU, u obliku piramide, podignute 1995.