Ko ne poludi, on nije normalan!

BEZ razarajuće estetike ružnog, svojstvene Fazbinderovim filmovima, reditelj Bobo Jelčić je anamnezu ludila gospodina R (Boris Isaković), uz pomoć retro jugo - dizajna Aleksandra Denića, postavio kao mali komad u velikom prostoru. Ista predstava bi se, intimnije i ubojitije, igrala na nekoj maloj sceni. No, velika scena JDP joj je dala dobar ton praznine, skladišta loših uspomena, koje, kao voda, dovedu do neizbežnog cunamija - ubistva komšinice, žene i deteta do tada neupadljivog gospodina R.

Ispotiha, ulazeći u konvencionalni, šablonizirani život porodice R (uverljiva Nataša Tapušković i dete, Pavle Korać), bivamo uvedeni u iluziju stvarnog života, skrojenog za građansku porodicu, koja očekuje unapređenje oca, tehničkog crtača, ima posvećene babu i dedu (Vesna Čipčić i Feđa Stojanović), predosadnu Komšinicu (Jelena Stupljanin), moderno unezverenu rođaku Hanu (Dubravka Kovjanić) i okruženje kakvo se samo poželeti može - ako hoćeš da poludiš! To su zahtevni Šef gospodina R (Branko Cvejić) i njegove mlade kolege, kojima ništa ne promiče, a takmiče se u pričanju neduhovitih viceva (efektni Bojan Dimitrijević i Milan Marić)...

PROČITAJTE JOŠ - POZORIŠNA KRITIKA: Grad živih i mrtvih

Ludilo, očekivano iz naslova Fazbinderove drame, ima svoj pozorišni jezik - svi likovi mehanički ulaze i izlaze, sa i bez teksta, u koreografiji sličnoj snimku neke nadzorne kamere u svetilištima potrošačkog društva, šoping molovima. Ono što je psihološka podrška građaninu, porodica, roditelji, okruženje, postaje faktor njegovog pucanja, kada se to pretvori u kaubojsku poteru konzumenata na onog koji treba to da im omogući: porodici preseljenje u bolji život, roditeljima satisfakciju uspešnog sina, komšinici zahvalnu žrtvu za hvalisanje, poslovnjacima kontrolu tuđeg uspeha... Liberalni kapitalizam gađa globalne ciljeve, a pogađa lokalne, pojedinačne ljudske mete.

Boris Isaković uverljivo predstavlja uzor "pregorelog" malog čoveka, koji prelazi iz sreće u nesreću, kao simbol čitavog današnjeg čovečanstva, ovde i svuda. Bobo Jelčić i dramaturškinja Nataša Govedarica povremeno zaustavljaju radnju na sceni klasičnim Brehtovim T efektom (kada se glumac direktno obraća publici, razbijajući pozorišnu iluziju) i to pomalo ometa željenu empatiju gledaoca prema gospodinu R. Prebacujući tako poruku, da svi moraju od kapitalističkog "specijalnog tretmana" da polude, sa empatije na razum, dobili smo jači efekat, ali je predstava izgubila na dramatičnosti. Uvodeći epski u dramski teatar (i u naslovu), Jelčić je, kao na bilbordu, preneo jasnu poruku, zbog koje, možda, i ne mora da se ide u pozorište.