Oživeo Suton

PO mišljenju mnogih jedna od najboljih srpskih opera, "Suton" Stevana Hristića, u režiji Nebojše Bradića, biće premijerno izvedena 22. oktobra u "Madlenijanumu", u okviru BEMUS-a. Druga srpska opera izvedena na našoj sceni, pre više od devet decenija u Narodnom pozorištu, ponovo se izvodi u originalu - odnosno u celosti, posle punih šezdeset godina. Naime, partitura "Sutona" je upotpunjena davno izgubljenim, a predanim radom rekonstruisanim baletskim činom.

Spletom okolnosti, posle izvođenja 1954. godine, baletski deo partiture je nestao, a uz velike napore i na osnovu snimka iz 1959. godine koji se čuva u Radio Beogradu, stručnjaci iz Muzikološkog društva priredili su prepis i kompletirali veliko delo.

Libreto zasnovan na drugom delu "Dubrovačke trilogije" Hristićevog savremenika Iva Vojnovića, radnju smešta u vreme pada Dubrovačke Republike.

- Tu imamo jedan svet koji nestaje i drugi koji još nije nastao, vlastelu koja izbegava iskušenja stvarnog sveta, kraja jednog doba - navodi Bradić. - Cela ta epoha koju donosi delo Vojnovića i Hristića, aristokratski princip i svet prisutan u njemu, nose iskustvo koje današnja publika nema. Međutim, to nije sladunjavo iskustvo melodrame već nešto bliže ibzenovskoj dramaturgiji, ti mračni prizori salona koji propadaju u velelepnim palatama koje nova klasa pretvara u fabrike, naličje su jednog Dubrovnika koji mi baštinimo kao deo slovenskog nasleđa.

Za Bradića je posebno interesantno iskustvo i izazov predstavljao rad na partituri domaćih autora, koja se peva na srpskom, odnosno na jeziku koji smo nekada zajednički baštinili - što je kreativnoj i autorskoj ekipi nametnulo obavezu da je vrlo pažljivo pročita.

- "Suton" je jedna od onih dragocenih opera sačuvanih kao naše kulturno blago, nama važna u ovom vremenu radi kontinuiteta kada je reč o našoj operskoj literaturi koja je malog obima - smatra Bradić. - Zbog toga što je i za pevače važno da operu dožive kao svežu, neopterećenu konvencijama, kao nešto na svoj način usmereno ka ovom vremenu, vizuelni identitet smo osmislili tako da radnju "Sutona" postavlja epohu bližu našoj.

Stevan Hristić

Uloga baleta u ovoj operi je vrlo važna i taj segment predstavlja neku vrstu osveženja za gledaoca, kaže reditelj, a koreografi su Ivanka Lukateli i Marija Janković.

SUDBINE

OKO projekta su se preplele sudbine i imena trojice akademika: Stevana Hristića, Iva Vojnovića sa njegovom "Dubrovačkom trilogijom" čiji su stihovi na prelepom dubrovačkom dijalektu sačuvani u "Sutonu", i Jovana Dučića, čija je pesma "Snovi" poslužila za jednu od vodećih arija. Muzičare vodi dirigent Vesne Šouc Tričković, Nataši Jović Trivić pripala je rola vladike dubrovačke Mare Nikšine Beneše, Dragani Popović i Branislavi Podrumac - uloge ćerki Made i Ore, dok je slobodoljubiva kći Pavle - Dušica Bijelić, a Kata - Aleksandra Angelov. Muške "boje" brane Nenad Čiča kao kapetan Lujo, Aleksa Vasić kao trgovac Vaso, i Ljubomir Popović i Miodrag Miša Jovanović kao dubrovački vlastelini.

BEMUS U ZNAKU PIJANISTA

GLAVNE zvezde 48. Beogradskih muzičkih svečanosti, u okviru kojih će od od 19. oktobra do 1. novembra biti izvedeno 14 muzičkih i muzičko-scenskih programa, a biće prikazani i snimci dve opere - jesu ruski pijanisti Boris Berezovski i Dmitrij Maslejev.

BEMUS će se odvijati u Zadužbini Ilije M. Kolarca, Etnografskom muzeju, Skupštini grada Beograda, Operi i Teatru "Madlenijanum" i Jugoslovenskoj kinoteci. Festival otvaraju Simfonijski orkestar RTS i violinista Dragan Sredojević, pod upravom Bojana Suđića, a među gostima ovogodišnjeg Bemusa su i: Muški hor "Optina pustinja" iz Sankt Peterburga, bugarski dirigent Emil Tabakov, Bavarski kamerni okestar, s kojim će nastupiti violinista Sreten Krstić, i pijanistkinja Nataša Veljković.