Beogradskim opštinama samo mrvice vlasti

IAKO su gradski oci prethodne tri godine na sva zvona najavljivali decentralizaciju gradske uprave, donošenjem novog Statuta Beograda i Zakona o glavnom gradu, nije se odmaklo dalje od obećanja i par sastanaka predsednika opština.

Prošle nedelje na sednici Skupštine grada, beogradske opštine izgubile su još tri ingerencije. Sav poslovni prostor - lokali, kancelarije, magacini, garaže, prešli su u ruke Grada. Rešenjima kojima su izmenjeni statuti JKP "Gradske pijace" i "Pogrebne usluge", sva groblja i zelene tržnice na teritoriji prestonice ubuduće će biti pod kapom ova dva gradska preduzeća. Odnedavno i stambeni fond opština više nije njihov. Opštinski stanovi su u bazi Uprave za imovinsko-pravne poslove.

Stariji sugrađani se sećaju da su u bivšoj Jugoslaviji opštine bile moćne institucije sa bogatim budžetom. Centralizacija u korist grada počela je sredinom devedesetih. Pa, tako, beogradske opštine više nisu lokalne samouprave, već teritorijalne jedinice glavnog grada. One ne donose odluke o najvažnijim pitanjima - počev od planova detaljne regulacije i urbanističkih projekata, do legalizacije objekata. Sada samo daju dozvole za objekte veličine do 800 kvadrata. U već osiromašenu kasu nema ni direktnog prihoda od doprinosa (nekada naknada) za uređenje građevinskog zemljišta.

Ne tako davno, opštine su odlučivale o dozvolama za bašte restorana i dozvolama za kioske. Sada gradska uprava aminuje gde mogu da se postave trafike i stolovi ugostiteljskih objekata. A završnu reč daju i u vezi sa njihovim izgledom. Opštine samo sprovode konkurse i daju odobrenja.

Čak i matične službe prešle su iz nadležnosti opština u nadležnost Grada. Koliko se daleko išlo u centralizaciji govori i da je školski sport briga prestoničkih službi.

Za razliku od centralnih gradskih opština, one prigradske su u nešto boljoj poziciji. Na periferiji imaju svoja komunalna preduzeća, a mogu i da menjaju nazive ulica na svojoj teritriji.

Od 107 milijardi dinara, koliko je težak gradski budžet, za 17 opština odvojeno je svega 9,5 milijardi, odnosno 9,2 odsto. Ako se ovo uprosti, grubom računicom, svaka opština dobija u proseku oko pola procenta gradskog budžeta. Sića, sa kojom mogu da isplate plate zaposlenih i ofarbaju par ograda.