Smaknuća dobro plaćena

UBISTVO generala Milana Nedića bila je jedna od prvih likvidacija jugoslovenskih i srpskih begunaca, koje je Udba ili kidnapovala i dovodila u Jugoslaviju ili ubijala u inostranstvu. Posle likvidacije Ive Protulipac 1946. u Italiji, Služba državne bezbednosti je po naređenju iz političkog vrha zemlje, šezdesetih, počela gotovo masovno da ubija emigrante po svetu.

U nedavno otkrivenom rukopisu knjige „Pobijeni Srbi, politički emigranti“ kraljevog sekretara Momčila Vukovića Birčanina na 87 strana teksta opisane su tajna ubistva Siniše Ocokoljića Pazarca, komandanta Mlavskog četničkog korpusa, zatim Andre Lončarića, oficira Jugoslovenske kraljevske vojske, Ratka Obradovića, urednika lista „Iskra“ u Minhenu, Jaše Ljotića, funkcionera pokreta „Zbor“, Bore Blagojevića, pripadnika četničkog pokreta „Ravna gora“ u Briselu, novinara Petra Velića, Miodraga Boškovića, antikvara, Uroša Milićevića, studenta, Dragiše Kašikovića, člana SNO u Čikagu, i Ivanke Milošević, njegove devetogodišnje poćerke, Bogdana Mamule, člana SNO u Geri, Rada Panića, Pavla Klaića i Petra Bunjevca.

U Službi državne bezbednosti Uprava za emigraciju je od 1966. vodila brigu o antikomunističkoj delatnosti naših ljudi u inostranstvu, a likvidacije su organizovale federalna i republičke tajne službe preko svojih profesionalnih ubica. Usluge su se dobro plaćale oprostom robije, dodelom stana i plate, fiktivnim zaposlenjem tajnih likvidatora koji nisu bili iz redova Državne bezbednosti. A kada bi saradnik zasmetao službi, ona bi ga uz pomoć novih likvidatora ubila.

Mehu Palikuću, mladog ustašu, SDB BiH je, na primer, pridobila za saradnju tako što mu je oprostila dezerterstvo iz JNA i kaznu zatvora od pet godina, izrečenu zbog tog krivičnog dela. Palikuća je pušten da iz Jugoslavije pobegne, prvo u Francusku, zatim u Kanadu, gde je postao poverenik SDB za krvave poslove u hrvatskoj emigraciji.

Državne ubice su bile zaštićene lažnim imenima i dokumentima. Imale su svoj dosije u tajnoj službi i potpisane izjave o lojalnosti i čuvanju državne tajne.

Mnoga imena su pominjana u javnosti: Ilija Stanić, koji je likvidirao Maksa Luburića u Španiji, Vinko Sindićić, atentator na Nikolu Štedulu, Bogoje Panajotović, likvidator Dragiše Kašikovića, Slobodan Mitrić, nesuđeni atentator na Vlada Dapčevića.

- Takve zločine nije radila nijedna druga komunistička zemlja tog vremena, osim Sovjetskog Saveza, čije je terorističke metode Josip Broz u celosti prihvatio. Dokazi o tim zločinima se nalaze u tajnim arhivima, koji su sada u posedu MUP-a i BIA Srbije - tvrdi Aleksandar Čotrić, funkcioner SPO.

Naime, ni posle tri decenije nisu otkrivene okolnosti koje su dovele do smrti Đoke Stojanovića i Aleksandra Opojevića u vreme kada je Vladimir Dapčević kidnapovan i njegovog advokata Jovana Barovića. Sve je počelo davne 1973. godine sklapanjem dogovora o tajnoj saradnji dveju političkih policija, SDB sa jugoslovenske i DIE sa rumunske strane. To je izvedeno po ličnom dogovoru predsednika Josipa Broza Tita i Nikolaja Čaušeskua na jahti „Podgorka“.

Slične dogovore o likvidacijama emigranata Tito je imao i sa nemačkim i američkim liderima.

- U toku priprema za zvaničnu posetu Josipa Broza američkom predsedniku Džimiju Karteru 1977. godine, njih dvojica su potpisali tajni dogovor o likvidaciji srpskih političkih emigranata u SAD. To je ujedno bio i politički nalog SDB da likvidira Dragišu Kašikovića. Svedoci koje smo mi pronašli tvrde da je kao glavni ubica osumnjičen Bogoja Panajotović, aktivista SNO i saradnik SDB. Ubici su u ovom zločinu pomagali američki plaćenici iz podzemlja - otkrili su nam Bane Milošević i Milenija Perišić, autori filma o likvidaciji političkog emigranta Dragiše Kašikovića.

U BIA kažu da tajna policija nema dosije Dragiše Kašikovića, kao ni osumnjičenog ubice Bogoja Panajotovića. A inspektori FBI tvrde da administracija SAD ne želi da otkrije ko je sa 118 udaraca nožem ubio devetogodišnju devojčicu Ivanku i lidera srpske emigracije Dragišu Kašikovića pre 34 godine u Čikagu.

Tajna policija je posle Titove smrti nastavila u ime države da ilegalno ubija ljude. Sve odluke o likvidaciji političkih emigranata i neistomišljenika donosio je osamdesetih godina Savezni savet za zaštitu ustavnog poretka. Predsednik je bio prvo dr Vladimir Bakarić, potom Milka Planinc, Stane Dolanc i Bogić Bogićević.

- Likvidacije kao oblik delovanja u Službi uveo je Stane Dolanc. Prvo političko ubistvo koje je SDB izvršila bilo je ubistvo Jovana Barovića, koji je pregažen kamionom. Dolanc je prvi za likvidacije koristio ljude iz podzemlja. Ostala ubistva su zataškana - priznao je jednom prilikom Duško Karić, penzionisani pukovnik SDB.

Njegov kolega Dušan Stupar je 2009. godine u jednom TV intervjuu pokušao da lepšim rečima nazove te egzekucije:

- Svakako da je jedan od prioritetnih zadataka bio borba protiv emigracije i njihovih okupljanja i organizovanja. Borba znači... ne samo ubiti, ubiti je kao poslednja mera... Služba jeste primenjivala i krajnja sredstva, ali uz punu saglasnost političkih faktora... Mi to ne nazivamo ubistvom...

(Nastaviće se)